Μια σεληνιακή έκλειψη (lunar eclipse) γίνεται όταν η φάση της Σελήνης είναι Πανσέληνος, όταν η κλίση της τροχιάς της Σελήνης φέρνει το σώμα μέσα στη σκιά της Γης.  Ενώ δεν είναι τόσο θεαματική όπως μια ολική έκλειψη Ηλίου, η σεληνιακή έκλειψη είναι εύκολα ορατή. Μια ολική έκλειψη Σελήνης είναι ένα όμορφο και εκπληκτικό θέαμα, όπως άλλωστε όλες οι μορφές του σώματος.
Εδώ, θα περιγράψομε τις μορφές των σεληνιακών εκλείψεων.

Ζώνες Σκιάς

Μια σεληνιακή έκλειψη είναι πολύ διαφορετική από μια ηλιακή έκλειψη στο πώς δημιουργούνται τα αποτελέσματα που βλέπομε, καθ' ότι έχομε διαφορετικό σημείο θέασης. Σε μια ηλιακή έκλειψη, στεκόμαστε πρακτικά μέσα στη σκιά στης Σελήνης και βιώνομε τα αποτελέσματα της σκιάς σ' αυτό το σημείο. Στην σεληνιακή έκλειψη είμαστε μάρτυρες της ολικής σκιάς της Γης που πέφτει πάνω στη Σελήνη. Για αυτόν το λόγο, οι τύποι των εκλείψεων της Σελήνης δεν ισοδυναμούν ακριβώς με αυτούς των ηλιακών εκλείψεων. Στην αύξηση, η σκιά της Γης είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν της Σελήνης, επειδή η Γη είναι μεγαλύτερη, έτσι είναι εφικτό όλη η Σελήνη να μπει ολικά σε σκιά. Στην εικόνα που ακολουθεί, φαίνεται ότι η σκιά που χύνεται από τη Γη έχει δύο τμήματα:

Στην παρασκιά (penumbra), το φως από τον Ήλιο εμποδίζεται μερικώς από τη Γη, αλλά όχι πλήρως.
Στη σκιώδη (umbra), το φως από τον Ήλιο εμποδίζεται ολοσχερώς από τη Γη. Η παρασκιά και η σκιώδης σχηματίζουν δύο ομόκεντρους κύκλους, διαμέσου των οποίων περνά η Σελήνη κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης. Ο τύπος της έκλειψης εξαρτάται από το πόσο κοντά περνά η Σελήνη στο κέντρο της σκιάς, όπως φαίνεται εδώ: Τα διαγράμματα πιο κάτω διευκρινίζουν πώς λειτουργεί αυτό κατά τη διάρκεια των διαφορετικών τύπων μιας σεληνιακής έκλειψης.
Όπως φαίνεται πιο κάτω, μια ολική έκλειψη πάντα προηγείται και ακολουθείται από μια παρασκιά και μερική στάση, έτσι η περιγραφή που ακολουθεί ανήκει στην έκλειψη παρασκιάς και στη μερική έκλειψη, καθώς επίσης ταιριάζουν και στην ολική έκλειψη.

Έκλειψη Σελήνης Παρασκιάς (Penumbral Eclipse)

Σε μια έκλειψη παρασκιάς, η Πανσέληνος μπαίνει στη σκιά της γήινης παρασκιάς. Το φως από τη Γη είναι μερικώς εμποδισμένο και η Σελήνη αναπτύσσει άλλη φωτιστική ένταση. Κατά κανόνα, μιά έκλειψη παρασκιάς μπορεί να είναι μερική, μόνο με ένα μέρος της Σελήνης στην παρασκιά ή ολική.

Μερική Έκλειψη Σελήνης

Σε μια μερική έκλειψη Σελήνης, τμήμα της Σελήνης είναι μέσα στη σκιώδη σκιά της Γης. Από τη Γη, φαίνεται μερικώς η Σελήνη μέσα στη σκιά, σχεδόν σαν να μην ήταν πανσέληνος.

Ολική Έκλειψη Σελήνης

Μιά ολική έκλειψη Σελήνης γίνεται όταν η Σελήνη είναι ολόκληρη σκιασμένη από τη Γη. Η Σελήνη δεν δέχεται κανένα φως απο τον Ήλιο. Οπωσδήποτε, η ατμόσφαιρα της Γης διαθλά πάνω της φως το οποίο φιλτράρει την ίδια ώρα, έτσι η Σελήνη δείχνει να έχει σκούρο κόκκινο χρώμα. Βέβαια, η επικρατούσα κατάσταση της γήινης ατμόσφαιρας (σύννεφα ή σκόνη από ηφαιστειακές εκρήξεις) κάνουν το πραγματικό χρώμα της Σελήνης να αλλάζει από σχεδόν μαύρο σε κόκκινο χρώμα της σκουριάς ή λαμπερό χάλκινο κόκκινο ή ακόμα πορτοκαλλί.

Στον 21ο αιώνα η Γη θα βιώσει 230 σεληνιακές εκλείψεις:

  • 87 Σεληνιακές εκλείψεις παρασκιάς, το 37,8% στο σύνολο.
  • 58 Μερικές εκλείψεις Σελήνης, το 25,2% στο σύνολο.
  • 85 Ολικές εκλείψεις Σελήνης, το 37,0% στο σύνολο.

Ακόμα,

  • 76 είναι τα έτη που έχουν 2 εκλείψεις.
  • 18 είναι τα έτη που έχουν 3 εκλείψεις.
  • 6 είναι τα έτη που έχουν 4 εκλείψεις.

Επίσης,

  • Τέσσερις διαδοχικές ολικές εκλείψεις έχουν τα έτη: 2003-2004, 2014-2015, 2032-2033, 2043-2044, 2050-2051, 2061-2062, 2072-2073 και 2090-2091.

και αναφορικά στο Σάρος,

  • 3 σειρές Σάρος ξεκινούν:  2013/150, 2042/156 και 2096/151
  • 3 σειρές Σάρος τελειώνουν: 2016/109, 2027/110 και 2092/111

Οι εκτενείς και οι σύντομες σεληνιακές εκλείψεις του αιώνα:

εκτενής ολική έκλειψη Σελήνης:
σύντομη ολική έκλειψη Σελήνης:
εκτενής μερική έκλειψη Σελήνης:
σύντομη μερική έκλειψη Σελήνης:
17/7/2018
4/4/2015
19/11/2021
29/9/2042
Διάρκεια =
Διάρκεια =
Διάρκεια =
Διάρκεια =
01:43:35 ώρες
00:11:57 ώρες
03:29:03 ώρες
00:11:26 ώρες
ευμεγέθης ολική έκλειψη Σελήνης:
μικρή ολική έκλειψη Σελήνης:
ευμεγέθης μερική έκλειψη Σελήνης:
μικρή μερική έκλειψη Σελήνης:
ευμεγέθης έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
μικρή έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
26/6/2029
4/4/2015
20/11/2086
29/9/2042
25/4/2070
28/10/2042
Μέγεθος φωτεινότητας σκιώδους =
Μέγεθος φωτεινότητας σκιώδους =
Μέγεθος φωτεινότητας σκιώδους =
Μέγεθος φωτεινότητας σκιώδους =
Μέγεθος φωτεινότητας σκιώδους =
Μέγεθος φωτεινότητας σκιώδους =
1.8489
1.0053
0.9924
0.0027
1.0773
0.0076
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
ολική έκλειψη Σελήνης παρασκιάς:
14/3/2006
11/2/2017
29/8/2053
31/12/2066
25/4/2070
8/8/2082
10/1/2085
29/9/2099
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
Μέγεθος φωτεινότητας παρασκιάς =
1.0565
1.0140
1.0453
1.0034
1.0773
1.0272
1.0187
1.0599
nooriya blogger facebook pinterest